Od 2007 roku, przed Dniem Wszystkich Świętych i Zaduszkami, ale nie tylko, przy odnowionym przez Społeczny Komitet Ratowania Zabytków Cmentarza w Hrubieszowie grobowcu I Prezesa Towarzystwa Gimnastycznego Sokół w Hrubieszowie Jana Pawłowicza, pojawiła się młodzież ZS nr 4 w Hrubieszowie, która pod kierunkiem nauczycielki-sportsmenki p. Małgorzaty Muzyczuk przeprowadziła czynności porządkowe.
Jan Kanty Józef Tadeusz Pawłowicz, herbu Przyjaciel
Współzałożyciel i pierwszy prezes Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Hrubieszowie. Pierwszego stowarzyszenia sportowego założonego w Hrubieszowie w 1922 roku.
Urodzony w 1878 r. w Warszawie z rodziców Mścisława i Józefy z domu Ostrowska, żonaty z Janiną z Zielińskich. Prywatnie vice dyrektor Oddziału Banku Zjednoczonych Ziem Polskich w Hrubieszowie. Filister Korporacji „Arkonja”.
Także Wiceprezes w Zarządzie Wojewódzkim Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Lublinie oraz Prezes Okręgowego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Zamościu. Za jego prezesury w Hrubieszowie Towarzystwo otrzymało Sztandar i został wybudowany „Dom Sokoła”. W tej ostatniej sprawie, razem z Zarządem „Sokoła” w Hrubieszowie zachęcił ziemian, braci Kazimierza i Władysława Pohoreckich do ofiarowania placu pod budowę siedziby Towarzystwa Gimnastycznego. Budynek był budowany szczególnie ze środków Ziemiaństwa Hrubieszowskiego. Przeprowadzano w nim wykłady o tematyce etycznej, moralności, zdrowotnej, kultury fizycznej i patriotyzmie. Organizował z Zarządem zawody sportowe, w różnych dyscyplinach sportowych m.in. w tenisie ziemnym, w kręgle, lekkiej atletyce, szczypiorniaku, piramid sportowych, masowych układach gimnastycznych, marszach ozdobnych. Zarząd i członkowie posiadali stroje ćwiczebne i reprezentacyjne.
Jan Pawłowicz nie tylko udzielał się w „Sokole”, ale np. w 1927 r. z ks. Melchiorem Juścińskim był inicjatorem i wspomógł pieniężnie renowację Krzyża i Gałki miedzianej na wieżyczce Kościoła Parafialnego, dodatkowo na koszt własny pozłocił.
Po długich i ciężkich cierpieniach, jak informował nawet Kurier Warszawski z dnia 9 września 1935 r. zmarł dnia 8.09.1935 r. – mając zaledwie 57 lat. Nabożeństwo żałobne odbyło się 10 września 1935 r. o godz. 10.00 w kościele w Hrubieszowie, po którym nastąpiło wyprowadzenie zwłok na miejscowy cmentarz.
Grób znajduje się na cmentarzu w Hrubieszowie blisko kaplicy, można do niego trafić wchodząc na cmentarz od targowiska (ul. Kolejowa), jest na nim leżąca płyta z napisem „Tu leży założyciel i prezes Towarzystwa „Sokół” w Hrubieszowie”. Niestety nikt nie dbał o niego i był w bardzo złym stanie, jak i otaczające go słupki. Ze środków Społecznego Komitetu Ratowania Zabytków Cmentarza w Hrubieszowie, którego przewodniczącym był wówczas śp. Włodzimierz Piątkowski, magister sztuk cmentarnych – rzeźbiarz Janusz Szczekan w roku 2010 odrestaurował go wraz z ogrodzeniem.
Grobem przez kilka lat opiekowały się dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 1 w Hrubieszowie pod kierownictwem nauczycielki wychowania fizycznego Janiny Ewy Kitlińskiej. Od 2008 r. grobem opiekuje się młodzież Zespołu Szkół Nr 4 w Hrubieszowie pod kierunkiem nauczycielki wychowania fizycznego Małgorzaty Muzyczuk.
Z inicjatywy niżej podpisanego, z okazji 90 lat sportu na ziemi hrubieszowskiej w roku 2012 na ścianie byłego budynku Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Hrubieszowie (najstarsza część budynku Sądu) została uroczyście odsłonięta tablica informacyjna.
Opracował i foto – mak
Zobacz też:
Hrubieszów: Pamiętają o tych, co odeszli (ZDJĘCIA)
