Na mocy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z chwilą zawarcia małżeństwa (pod warunkiem oczywiście, że małżonkowie nie zawrą pomiędzy sobą umowy majątkowej tzw. intercyzy) powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa).
Obejmuje ona przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Do majątku wspólnego należą w szczególności:
1) pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego
z małżonków,
2) dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków,
3) środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków (art. 31 k.r.o.)
Zauważyć należy, że ustawodawca posługuje się zwrotem „w szczególności” co oznacza, że wymienienie trzech powyższych kategorii nie wyczerpuje możliwości zaliczenia danego składnika majątkowego do wspólności ustawowej.
Przeciwnie rzecz ma się w sytuacji majątku osobistego małżonków, gdzie katalog praw jest katalogiem zamkniętym.
Majątek osobisty każdego z małżonków stanowią:
1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej,
2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił,
3) prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom,
4) przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego
z małżonków,
5) prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie,
6) przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość,
7) wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków,
8) przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego
z małżonków,
9) prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy,
10) przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. (art.33 k.r.o.)
Bardzo ważną kwestią jest fakt, że zgodnie z art. 35 k.r.o. w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Pomoc prawną uzyskacie Państwo w Biurze Porad Prawnych „Lexis” – Hrubieszów, Pl. Wolności 15, Czynne poniedziałek – piątek
godz. 15:30 – 18:00.
