Zgodnie z prawem o ruchu drogowym policjant zatrzyma, za pokwitowaniem, prawo jazdy w przypadku czynu polegającego na: przekroczeniu dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym (art. 135 ust. 1 pkt 1a lit. a) albo przewożeniu osób w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określoną w dowodzie rejestracyjnym (art. 135 ust. 1 pkt 1a lit. b).
W takich przypadkach policja kierowała wniosek do Starosty i formalnie to Starosta zatrzymywał prawo jazdy. W tej sytuacji zauważony został problem braku weryfikacji informacji o przekroczeniu prędkości.
W dniu 13.12.2022 roku Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepisy te są niezgodne z Konstytucją. Już teraz wielu kierujących, którzy utracili prawo jazdy na 3 miesiące zastanawia się, jaki wpływ ma rozstrzygnięcie na ich sytuację. Czy kierowca, któremu zatrzymano prawo jazdy na 3 miesiące, w związku z przekroczeniem przędności, będzie mógł dochodzić odszkodowania przed sądem.
Sytuacja nie jest jednoznaczna i z pewnością należy poczekać na pisemne motywy orzeczenia. Jednak nawet w takiej sytuacji wątpliwe może być prawo do odszkodowania dla wszystkich, którym zatrzymano prawo jazdy na 3 miesiące. Równocześnie mieć należy na względzie to że inaczej będą traktowane osoby, które zostały uniewinnione od wykroczenia drogowego przekroczenia prędkości – tutaj prawo do naprawienia szkody może być realne.
Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, jak wskazuje Konstytucja RP, wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, jednak Trybunał Konstytucyjny może określić inny termin utraty mocy obowiązującej przepisów. Na tym tle pojawiają się rozbieżności.
Niektórzy wskazują, że orzeczenie Trybunału o niezgodności z Konstytucją działa wyłącznie na przyszłość. Inni wskazują, że przepis jest niekonstytucyjny od samego początku jego wprowadzenia w życie, stąd też orzeczenie TK działa wstecz (np. wyrok Sadu Najwyższego z 20 maja 2009 r. (I CSK 379/08).
Problematyczne jest również to w jaki sposób, będą podchodzić organy policji, do sytuacji przekroczenia prędkości o 50 km/h w terenie zabudowanym, do czasu uchwalenia nowych przepisów. Będziemy śledzić rozstrzygnięcie.
Równocześnie informujemy, że publikacja odzwierciedla opinię autora, NIW-CRSO nie jest odpowiedzialne za sposób wykorzystania zawartych w nich informacji.
adwokat Magdalena Kusik-Balicka
Stowarzyszenie Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie
zadanie publiczne finansowane ze środków NIW-CRSO
Zobacz też:
Prawo: Firmowe spotkanie opłatkowe w kosztach uzyskania przychodu?
Prawo: Firmowe spotkanie opłatkowe w kosztach uzyskania przychodu?